ความรู้เรื่องเหงือกและฟัน

ฟันแต่ละซี่มีส่วนประกอบอะไรบ้าง?

• ส่วนของฟันที่ถูกหุ้มด้วยเยื่อหุ้มฟัน: ส่วนบนสุดของฟัน และเป็นส่วนเดียวที่เราสามารถมองเห็นได้ รูปร่างของฟันส่วนนี้จะเป็นตัวกำหนดการทำงานของฟันแต่ละซี่ เช่น ฟันหน้าจะมีความคม และมีรูปร่างเหมือนสิ่ว จึงมีหน้าที่ในการตัด ในขณะที่ฟันกรามมีพื้นผิวที่เรียบซึ่งเหมาะสำหรับการบดเคี้ยว
• รอยต่อระหว่างเหงือกและฟัน: เป็นบริเวณที่ฟันและเหงือกมาบรรจบกัน หากไม่ได้รับการแปรงและใช้ไหมขัดฟันที่ถูกวิธีจะทำให้เกิดการสะสมของคราบพลัค และหินปูน ซึ่งจะทำให้เกิดอาการเหงือกอักเสบ และโรคเหงือกได้
• รากฟัน: ส่วนของฟันที่ฝังลงในกระดูกฟัน กระดูกฟันมีพื้นที่สองในสามของฟันทั้งซี่ และช่วยยึดฟันให้ตั้งตรงอยู่กับที่
• เยื่อหุ้มฟัน: ส่วนนอกสุดของฟัน เยื่อหุ้มฟันคือส่วนที่แข็งที่สุด เป็นเนื้อเยื่อที่ใช้แร่ธาตปริมาณมากที่สุดในการสร้างโครงสร้างกระดูก แต่หากมีการดูแลรักษาฟันที่ไม่ถูกวิธี เยื่อหุ้มฟันก็สามารถถูกทำลายได้ เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ฟันผุ
• ส่วนของฟันที่มีแคลเซียม: ชั้นของฟันที่อยู่ใต้เยื่อหุ้มฟัน หากอาการฟันผุลุกลามผ่านเยื่อหุ้มฟันลงมาได้ ส่วนที่จะถูกทำลายเป็นลำดับต่อไปก็คือฟันส่วนนี้ ซึ่งเป็นฟันส่วนที่มีท่อนับล้านท่อที่เชื่อมต่อโดยตรงไปที่เนื้อฟัน
• เนื้อฟัน: เนื้อเยื่ออ่อนที่พบที่บริเวณส่วนกลางของฟัน ซึ่งมีเนื้อเยื่อประสาท และเส้นเลือดเป็นองค์ประกอบ ถ้าฟันผุลามมาถึงเนื้อฟัน จะทำให้เกิดอาการปวดฟันขึ้น

ฟันมีกี่ประเภทและอะไรบ้าง 
ฟันแต่ละซี่ล้วนมีหน้าที่เฉพาะ (ในส่วนนี้ให้ใช้รูปโค้งที่เป็นส่วนประกอบของโครงสร้างของฟันตามธรรมชาติเพื่อเป็นการระบุฟันแต่ละประเภท)

• ฟันหน้า: ฟันที่มีความคม และมีรูปร่างเหมือนสิ่ว (ด้านบนและด้านล่างอย่างละ 4 ซี่) มีหน้าที่สำหรับกัดอาหาร  เขี้ยว: เขี้ยว (หรือคัสปิด) จะมีรูปร่างแหลมเหมือนหัวลูกศร มีหน้าที่สำหรับฉีกอาหาร
• ฟันที่อยู่ระหว่างเขี้ยวและฟันกราม: ฟันเหล่านี้มีส่วนแหลมสองจุดบนพื้นผิวที่ใช้สำหรับการกัด และบางครั้งก็ถูกเรียกว่า ไบคัสปิด มีหน้าที่ในการบดและฉีก
• ฟันกราม: มีหน้าที่ในการบด ฟันกรามนี้จะมีส่วนแหลมและส่วนมนหลายจุดบนพื้นผิวที่ใช้สำหรับการกัด

อวัยวะรอบฟัน
    รากฟันแต่ละซี่ ฝังแน่นอยู่ในกระดูกเบ้าฟัน โดยมีเอ็นยึดปริทันต์ (Periodontal Ligament) ยึด จากเคลือบรากฟัน ไปยังกระดูกเบ้าฟัน นอกจากนั้นจะมีเหงือกรัดแน่นรอบคอฟันและหุ้มกระดูกเบ้าฟัน โดยมีเส้นใยเหงือก (Gingival Fiber) รัดแน่นระหว่างเหงือกและฟัน เพื่อป้องกันสิ่งแปลกปลอมหรืออันตรายใด ๆ ผ่านเหงือกลงไปสู่อวัยวะข้างใต้ได้ แต่ระหว่างเหงือกกับฟันจะมีร่องลึก ๐.๕-๓ ม.ม. โดย รอบเรียกว่าร่องเหงือก (Gingival Sulcus หรือ Gingival Crevice) เหงือกปกติจะมีสีชมพูซีดรัดแน่นรอบ คอฟัน ถ้าคนทีมีสีผิวคล้ำเหงือกอาจมีสีคล้ำได้
    เหงือกแบ่งออกเป็น ๓ บริเวณ
    ๑. ขอบเหงือก (Marginal Gingiva) คือเหงือกส่วนที่ล้อมรอบคอฟัน เป็นส่วนผนังของร่องเหงือก มีลักษณะบางแนบกับคอฟัน
    ๒. เหงือกยึด (Attached Gingiva) คือเหงือกส่วนที่ยึดติดกับฟันและกระดูกเบ้าฟัน เหงือกส่วนนี้ต่อมาจากขอบเหงือก ทำหน้าที่ป้องกันอวัยวะข้างใต้ เหงือกยึดมีสีชมพูซึดและมีความกว้างตั้งแต่ ๑-๖ ม.ม.
    ๓. เหงือกสามเหลี่ยมระหว่างฟัน (Interdental Papilla) คือขอบเหงือกที่อยู่ระหว่างซี่ฟัน

อ้างอิง http://www.perio.dent.chula.ac.th/perio2.htm
อ้างอิง http://www.colgate.co.th/app/CP/TH/TH/OC/Information/Articles/Oral-and-Dental-Health-Basics/Oral-Hygiene/Tooth-Anatomy/article/Tooth-Anatomy.cvsp